Graverij door dieren: verschil tussen versies
[gecontroleerde versie] | [gecontroleerde versie] |
(19 tussenliggende versies door 2 gebruikers worden niet weergegeven) | |||
Regel 1: | Regel 1: | ||
− | {{CatNav}} | + | {{CatNav|1}} |
{{Tegel | {{Tegel | ||
Regel 9: | Regel 9: | ||
|verder= | |verder= | ||
<div> | <div> | ||
− | *[[ | + | *[[Dierlijke activiteit]] |
</div> | </div> | ||
Regel 19: | Regel 19: | ||
|intro= | |intro= | ||
− | Het gaat hier om een [[vertrapping door vee| | + | Het gaat hier om een beschadigde grasmat door dierlijk graafwerk (hol, gang) in de dijk of directe omgeving. Voor een door vee vertrapt talud wordt verwezen naar de betreffende [[vertrapping door vee|pagina]]. |
+ | |||
+ | Dieren kunnen door hun graafwerkzaamheden de grasmat en de ondergrond van het binnen- of buitentalud van de dijk aantasten. De conditie van de grasmat gaat hierdoor achteruit. Dit kan ook optreden doordat groot vee het kapottrapt of doordat de grasmat ondiep wortelt als gevolg van te veel drijfmest. Een kapotgetrapte, onregelmatige grasmat biedt minder weerstand en meer aangrijpingspunten voor [[Erosie|erosie]]. Dieren zoals de mol, de bever, het konijn, de [[Muskusrat|muskus]]- en de beverrat graven gangen in de afdekkende kleilaag. Dit vermindert de waterdichtheid van de dijk en het grondwater kan hierdoor snel buiten het talud treden. Wanneer een gang uitkomt in de zandkern van de waterkering is er een grote kans op [[ontstaan van drijfzand|verweking]] van de waterkering. [[Uittredend water achterland|Kwel]] langs deze gangen kan de oorzaak zijn van [[zanduitspoelingen / zandmeevoerende wellen|zandmeevoerende wellen]]. Tijdens het hoogwater hebben veel holbewoners de neiging met de waterstand mee omhoog te trekken. | ||
+ | |||
+ | Naast het bestrijden van deze dieren dienen de gegraven gangen dichtgestopt te worden. Dit biedt echter geen afdoende oplossing. De aanwezige gangen leveren een blijvende verzwakking van de dijk op. Interne erosie zal de waterkerende functie van de dijk langzaam doen afnemen. | ||
+ | |||
+ | Bij regionale keringen is als gevolg van de hoge dagelijkse waterstand en de veelal zacht (ecologische) oevers een ideaal biotoop gecreëerd voor [[Muskusrat|muskusratten]]. Holen in de kern van een relatief smalle boezemkering als gevolg van muskusratten activiteit zijn dan ook geen uitzondering (Bijleveld 2004 HHS AGV). | ||
+ | |||
+ | |||
|img= | |img= | ||
[[File:Molshopen.png|200px|Molshopen]] | [[File:Molshopen.png|200px|Molshopen]] | ||
+ | |||
+ | [[File:Graverij dieren.JPG|200px|Graverij door dieren (beeld: Digigids)]] | ||
+ | |||
+ | [[File:Hol(WSRL).jpg|200px|Hol (beeld: WSRL)]] | ||
+ | |||
+ | [[File:Molshoop.png|200px|Water treedt uit molshoop (bron: DWW van RWS)]] | ||
|quality= | |quality= | ||
Regel 29: | Regel 43: | ||
==Kennis== | ==Kennis== | ||
− | + | Oprichting Kenniscentrum Bevers: | |
+ | Om knelpunten met bevers op te kunnen lossen, blijkt steeds weer een grote behoefte aan informatie te bestaan. Daarom is besloten om een landelijk bever-kenniscentrum op te zetten. Rijkswaterstaat, IPO, Prorail, UvW en de Stowa zorgen hierin samen voor een netwerk van organisatie die kennis en ervaring rondom bevers delen. De samenwerking zal naar verwachting het draagvlak voor de bever vergroten en makkelijker zorgen voor oplossingen om knelpunten met bevers op te lossen. De samenwerkingsovereenkomst wordt eind 2020 bekrachtigd en naar verwachting zal het kenniscentrum medio 2021 operationeel zijn. [https://www.youtube.com/watch?v=K4dUwaki2Do&list=PLKAZHri1nLra49usVBu6VkkpAj8dWMG_A&index=1 (Trailer)] | ||
− | + | *[https://www.youtube.com/watch?v=H4M8S_fSd68&list=PLKAZHri1nLra49usVBu6VkkpAj8dWMG_A&index=10 Presentatie Vilmar Dijkstra (Zoorgdiervereniging) "Voorkomen van overlast door bever" op Stowa Workshop Plaagdieren & Dijkbeheer] | |
+ | *[https://www.youtube.com/watch?v=3dsRkVwisgs&list=PLKAZHri1nLra49usVBu6VkkpAj8dWMG_A&index=11&t=464s Presentatie Hanneke Kloosterboek (Waterschap Aa & Maas) "Onderzoek naar beveractiviteit" op Stowa Workshop Plaagdienen & Dijkbeheer] | ||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
==Hulpmiddelen== | ==Hulpmiddelen== | ||
− | * | + | *[[Schaderegistratieformulieren | “Schaderegistratieformulier Menselijke- of dierlijke/activiteit” van Waterschap Rivierenland ]] |
− | * | + | *Calamiteitenbestrijdingsplan WSRL – Hoogwater op de rivier |
− | *[ | + | *{{Digigids}} |
+ | *[https://www.stowa.nl/sites/default/files/assets/PUBLICATIES/Publicaties%202012/STOWA%202012-14%20PIW%20technisch%20deel.pdf Inspectiewijzer waterkeringen, technisch deel (Handreiking inspecties waterkeringen, 2012)] | ||
==Ervaringen== | ==Ervaringen== | ||
+ | *[[Media:Onderzoek_muizenproblematiek_Fryslan.pdf|Onderzoek muizenproblematiek Fryslân]] | ||
*[[Media: TAW Water tegen de dijk (1993).pdf | TAW Water tegen de dijk (1993)]] | *[[Media: TAW Water tegen de dijk (1993).pdf | TAW Water tegen de dijk (1993)]] | ||
− | * | + | *In China langs de gele rivier is veel ervaring met het opsporen van holen met grondradartechnieken. |
+ | *DHV-rapport “Gevolgen van graverij door muskusratten en beverratten voor de veiligheid van waterkeringen”. |
Huidige versie van 20 okt 2020 om 23:14
|
Schadebeelden - Menselijke of dierlijke activiteiten - Graverij door dieren
Het gaat hier om een beschadigde grasmat door dierlijk graafwerk (hol, gang) in de dijk of directe omgeving. Voor een door vee vertrapt talud wordt verwezen naar de betreffende pagina. Dieren kunnen door hun graafwerkzaamheden de grasmat en de ondergrond van het binnen- of buitentalud van de dijk aantasten. De conditie van de grasmat gaat hierdoor achteruit. Dit kan ook optreden doordat groot vee het kapottrapt of doordat de grasmat ondiep wortelt als gevolg van te veel drijfmest. Een kapotgetrapte, onregelmatige grasmat biedt minder weerstand en meer aangrijpingspunten voor erosie. Dieren zoals de mol, de bever, het konijn, de muskus- en de beverrat graven gangen in de afdekkende kleilaag. Dit vermindert de waterdichtheid van de dijk en het grondwater kan hierdoor snel buiten het talud treden. Wanneer een gang uitkomt in de zandkern van de waterkering is er een grote kans op verweking van de waterkering. Kwel langs deze gangen kan de oorzaak zijn van zandmeevoerende wellen. Tijdens het hoogwater hebben veel holbewoners de neiging met de waterstand mee omhoog te trekken. Naast het bestrijden van deze dieren dienen de gegraven gangen dichtgestopt te worden. Dit biedt echter geen afdoende oplossing. De aanwezige gangen leveren een blijvende verzwakking van de dijk op. Interne erosie zal de waterkerende functie van de dijk langzaam doen afnemen. Bij regionale keringen is als gevolg van de hoge dagelijkse waterstand en de veelal zacht (ecologische) oevers een ideaal biotoop gecreëerd voor muskusratten. Holen in de kern van een relatief smalle boezemkering als gevolg van muskusratten activiteit zijn dan ook geen uitzondering (Bijleveld 2004 HHS AGV).
|
1 Kennis
Oprichting Kenniscentrum Bevers: Om knelpunten met bevers op te kunnen lossen, blijkt steeds weer een grote behoefte aan informatie te bestaan. Daarom is besloten om een landelijk bever-kenniscentrum op te zetten. Rijkswaterstaat, IPO, Prorail, UvW en de Stowa zorgen hierin samen voor een netwerk van organisatie die kennis en ervaring rondom bevers delen. De samenwerking zal naar verwachting het draagvlak voor de bever vergroten en makkelijker zorgen voor oplossingen om knelpunten met bevers op te lossen. De samenwerkingsovereenkomst wordt eind 2020 bekrachtigd en naar verwachting zal het kenniscentrum medio 2021 operationeel zijn. (Trailer)
- Presentatie Vilmar Dijkstra (Zoorgdiervereniging) "Voorkomen van overlast door bever" op Stowa Workshop Plaagdieren & Dijkbeheer
- Presentatie Hanneke Kloosterboek (Waterschap Aa & Maas) "Onderzoek naar beveractiviteit" op Stowa Workshop Plaagdienen & Dijkbeheer
2 Hulpmiddelen
- “Schaderegistratieformulier Menselijke- of dierlijke/activiteit” van Waterschap Rivierenland
- Calamiteitenbestrijdingsplan WSRL – Hoogwater op de rivier
- Digigids
- Inspectiewijzer waterkeringen, technisch deel (Handreiking inspecties waterkeringen, 2012)
3 Ervaringen
- Onderzoek muizenproblematiek Fryslân
- TAW Water tegen de dijk (1993)
- In China langs de gele rivier is veel ervaring met het opsporen van holen met grondradartechnieken.
- DHV-rapport “Gevolgen van graverij door muskusratten en beverratten voor de veiligheid van waterkeringen”.