Zanduitspoelingen / zandmeevoerende wellen
 |
 |
 |
 |
 |
|
|
Schadebeelden - Vertroebeling van water - Zanduitspoelingen / zandmeevoerende wellen
Met name voor schadebeelden bij hoogwater is het van belang direct een indruk te hebben van de fase waarin het proces van welvorming en/of piping zich bevindt.
|
|
1 Kennis
In sloten, vijvers, rondom de palen van een afrastering, onder bomen, uit molshopen of andere doorbraken van de kleilaag kan water naar boven wellen waarin zand wordt meegevoerd. Dit zand blijft vaak achter als een kratertje om de wel. Het is goed om in de gaten te houden of de hoeveelheid zand die wordt meegevoerd toeneemt of afneemt in de tijd.
Op verschillende plaatsen komt onder een dunnen laag klei een dik pakket waterdoorlatend zand voor. Bij hoge waterstanden kan het water zich via deze zandlaag onder de dijk doorpersen. Op een zwakke plaats in de afdekkende laag baant het zich een weg naar boven en ontstaat een wel. Als de stroomsnelheid in zo'n welgroot genoeg is om zand uit de ondergrond mee te voeren, kan een pipe ontstaan. Naarmate zo'n pipe in grote en lengte toeneemt, kan water ongehinderd en geconcentreerd uitstromen en kan deze de dijk ondermijnen (piping). Plaatsen waar de afdekkende kleilaag is doorbroken of doorgraven vormen een extra kwetsbaar punt.
- Cursus dijkbewaking (deel 1 en deel 2), Deltares
- Onderzoeksrapport Zandmeevoerende wellen
2 Hulpmiddelen
- Schadecatalogus Onderzoeksrapport Zandmeevoerende wellen
- schaderegistratieformulier “Uittredend water” van WSRL
- Dijkbeoordeling bij hoogwater (DWW, 1996)
- Serious game: Dijkpatrouille, Deltares
3 Ervaringen
- dijkbewakingsoefeningen en praktijkervaring bij waterschappen
- treedt vak bij onder niet-maatgevende omstandigheden op.
- TAW Water tegen de dijk (1993)
